Big Ben w Londynie
Wieża zegarowa Elizabeth Tower (Big Ben) w Londynie to jedna z wielu symboli Wielkiej Brytanii. Poznaj różne ciekawostki na temat zegara, dzwonu i samej wieży zegarowej. Dowiedz się, jak dojechać do Big Ben i w jakich okolicznościach historycznych powstał ten obiekt.
Big Ben – informacje ogólne
Big Ben to zwyczajowa nazwa wieży zegarowej Elizabeth Tower w Londynie. Odnosi się zarówno do samej wieży, zegara jak i dzwonu. Z kolei oficjalną nazwę Elizabeth Tower wieża otrzymała 12 września 2012, co miało być symbolem i uhonorowaniem 60-letniego okresu panowania królowej Elżbiety II.
Zegar Big Ben
Najczęściej pod nazwą „Big Ben” kryje się zegar, umieszczony na wieży Elizabeth Tower. Tarcza zegara ma średnicę 7 metrów i została osadzona w stalowej ramie. Wskazówka godzinowa ma wysokość 2,7 m, a minutowa 4,2 metra. Cyfry rzymskie z kolei mierzą 60 cm. Sama tarcza podtrzymuje aż 312 kawałków opalizującego szkła (opalizacja pozwala uzyskać efekt kolorowych plam, które zmieniają barwę zależnie od kąta patrzenia).
Wytyczne projektowe zegara Big Ben zaprezentował astronom sir George Airy, który wymagał od konstruktora wysokiej precyzji odmierzania czasu (w granicy błędu 1 sekundy).
Big Ben jest trzecim co do wielkości zegarem na terenie Wielkiej Brytanii. Pierwotnie tarcza zegara podświetlana była przy pomocy lamp gazowych. Podświetlenie elektryczne zainstalowano na początku XX wieku.
Na każdej tarczy widnieje napis Domine salvam fac reginam nostram Victoriam primam (tłum. Panie zachowaj naszą królową Wiktorię I).
Większe awarie i spóźnienia zegara
- rok 1949 – opóźnienie o 41 minut spowodowane stadem ptaków, które usiadły na wskazówce minutowej;
- rok 1962 – opóźnienie o 10 minut spowodowane obfitymi opadami śniegu (noc sylwestrowa);
- rok 1976 – zegar wyłączony został z eksploatacji przez 26 dni w ciągu trwających przez 9 miesięcy napraw. Powodem była awaria mocowania regulatora wiatrakowego. Była to pierwsza i jak dotąd jedyna usterka mechanizmu;
- rok 1997 – zegar został zatrzymany aż dwa razy;
- rok 2005 – zegar został zatrzymany na ok. 33 godziny z powodu prac konserwacyjnych (najdłuższe zatrzymanie zegara w ciągu ostatnich 22 lat);
- rok 2007 – zatrzymanie zegara na 90 minut;
- rok 2015 – przyspieszenie o 7 sekund.
Dzwon Big Ben
Pierwszy dzwon, który miał zawisnąć na wieży zegarowej, ważył 16 ton i powstał w 1856 roku. Niestety podczas pierwszych prób jeszcze na wolnym powietrzu, doszło do jego poważnego uszkodzenia i rozpadnięcia. Elementy ponownie przetopiono i dwa lata później udało się wyprodukować kolejny dzwon. Następca ważył mniej, 13,5 tony, miał wysokość 2,3 metra i średnicę 2,9 m.
Dzwon Big Ben zabrzmiał po raz pierwszy 11 lipca 1859 roku. Niestety z uwagi na zamontowanie zbyt ciężkiego młota, również i ten dzwon rozpadł się już po dwóch miesiącach. Kolejny zamontowano dopiero po 3 latach, a stary nigdy nie został naprawiony.
Ciekawostką może być to, że na wieży znajdują się 4 dodatkowe dzwony, które słychać co każdy kwadrans.
Wieża zegarowa Big Ben
Zarówno zegar, jak i dzwon znajdują się w wieży zegarowej Elizabeth Tower. Budynek ten liczy 11 kondygnacji i ma wysokość 96 metrów. Tym samym jest to trzecia co do wielkości wieża zegarowa w Wielkiej Brytanii. Podstawą wieży jest kwadrat o bokach długości 12,2 m każdy. Całość spoczywa na betonowym fundamencie o grubości 3,7 m.
Do pomieszczenia z zegarem prowadzi spiralna klatka schodowa, licząca 290 stopni. Jednak aby się do niej dostać, trzeba wcześniej pokonać dodatkowe 103 stopnie. W latach 1990 pod fundamenty wieży wpompowano tysiące ton betonu, aby dodatkowo wzmocnić i ustabilizować budynek na czas budowy tunelu pod linię metra Jubilee Line. Mimo to, wieża odchyliła się od pionu o ok. 500 mm. Dobrą wiadomością jest to, że takie odchylenie według ekspertów nie powinno stanowić żadnego zagrożenia przez kolejne 10 tysięcy lat.
